ฝนในฤดูใบไม้ร่วงที่เงียบเหงาดำเนินต่อไปเป็เวลาอีกสองวัน ูเาที่อยู่ห่างไกลออกไปมีหมอกปกคลุมในยามเช้า
เจินจูเหยียดเอวอย่างี้เีและเหม่อมองออกไปไกลๆ ส่วนลึกของูเาสีเขียวถูกรายล้อมไปด้วยเมฆและหมอก ทันใดนั้นก็เกิดความรู้สึกขึ้นมาว่า "เพียงอยู่กลางเขานี้ เมฆหนามิรู้ว่าอยู่หนใด [1]"
หลังล้างหน้าบ้วนปากได้พักหนึ่ง นางก็เดินทอดน่องอยู่ที่ลานบ้านหนึ่งรอบ หัวคิ้วขมวดเข้าหากันเล็กน้อย ร่องรอยน้ำบนพื้นดินยังคงชัดเจนอยู่ พื้นดินชุ่มฉ่ำเกินไปไม่เอื้ออำนวยต่อการเคลื่อนไหวของกระต่ายนัก หรือรอ่บ่ายให้พื้นแห้งกว่านี้แล้วค่อยปล่อยกระต่ายออกมาดีกว่า
“ท่านพี่ วันนี้ปล่อยกระต่ายออกมาได้หรือไม่?” ผิงอันวิ่งะโโลดเต้นมาตรงหน้า
เจินจูมองเขาแล้วหัวเราะขบขัน เธอเอื้อมมือออกไปบีบหน้าเล็กๆ ของเขา ยิ้มพลางกล่าวว่า “ผิงอัน เลี้ยงกระต่ายแล้วเ้าก็เปลี่ยนเป็กระต่ายด้วยหรือ เดินะโโลดเต้นมาเชียว ผ่านปีนี้ไป เ้าก็แปดขวบแล้วนะ!”
มองผิงอันเบะปากแสดงออกว่าไม่พอใจ แต่สุดท้ายก็ยิ้มออกมาอีกครั้ง เธอตอบเขาว่า “ตอนนี้บนพื้นเปียกเกินไปไม่ดีต่อกระต่ายนัก รอ่บ่ายรอให้พื้นแห้งลงหน่อยค่อยปล่อยมันออกมาเคลื่อนไหว ตอนนี้ทำความสะอาดให้เรียบร้อยเสียก่อนค่อยให้อาหารพวกมัน”
ผิงอันพยักหน้า ทั้งสองช่วยกันทำความสะอาดเสริมสร้างสุขอนามัย เจินจูหยิบหน้ากากสองผืนออกมาจากในอก สองวันนี้นางไม่มีอะไรทำจึงใช้ผ้าเก่าของตนเองมาเย็บ แม้จะเย็บเนาคร่าวๆ แต่ไม่ว่าอย่างไรก็เป็รูปเป็ร่างให้พอใช้ได้จริง นางสวมให้ตนเองก่อน แล้วค่อยสวมให้ผิงอัน เขามองด้วยสายตาที่อยากรู้อยากเห็น นางจึงอธิบายว่าของสิ่งนี้เอาไว้ใช้เป็ที่ป้องกันความเหม็น
ผิงอันลูบๆ ผ้าชิ้นเล็กที่ปิดปากกับจมูกอย่างเข้าใจ จมูกฟุดฟิดสูดดมกลิ่นแปลกใหม่ ทันทีหลังจากนั้นก็เริ่มทำความสะอาดเล้าไก่พลางหัวเราะฮิ...ฮิ
อาหารเช้าเป็วอวอโถวข้าวโพด วอวอโถวที่ทำขึ้นนี้กับวอวอโถวในยุคปัจจุบันไม่เหมือนกันเลยสักนิด วอวอโถวข้าวโพดของยุคปัจจุบันใช้แป้งข้าวโพดทำทั้งหมด รสชาตินุ่มนิ่มมีกลิ่นหอม ส่วนแป้งข้าวโพดของที่นี่ไม่นึกเลยว่าจะรวมแกนข้าวโพดเข้าไปด้วย กินแล้วทั้งแข็งทั้งมีตอซังแถมยังติดอยู่ในลำคอ รสชาติแย่มากจริงๆ หลังจากเจินจูกินไปครั้งหนึ่งก็ไม่ยอมกินอีก ในใจแขวะอยู่พักหนึ่งว่า นี่คือแป้งข้าวโพดจริงหรือ? กินแล้วต่างจากกินเศษไม้อย่างไร? ไม่เคยกินวอวอโถวที่ไม่อร่อยถึงเพียงนี้ รอเจ้หาเงินได้ จะคัดเ้าออกจากโต๊ะทานข้าวทันทีเลย
หลังฝืนใจเคี้ยวผักดองเค็มกับวอวอโถวหนึ่งอัน เจินจูก็กล่าวว่ากินเสร็จแล้ว พอดื่มน้ำถ้วยใหญ่เสร็จ จึงสามารถกดความรู้สึกที่ติดอยู่ในลำคอลงไปได้สำเร็จ
หลี่ซื่อรู้ว่าเจินจูไม่ชอบกินวอวอโถว วอวอโถวที่ทำจากแป้งข้าวโพดบริสุทธิ์ชนิดนี้ไม่อร่อยจริงๆ นั่นแหละ แม้แต่หลี่ซื่อเองหลายปีมานี้ก็ยังกินไม่ค่อยชิน แต่ว่าอาหารประเภทข้าวสารและแป้งหมี่ของที่บ้านนั้นถูกทานไปหมดแล้ว ต้องลำบากพวกเด็กๆ แล้ว เฮ้อ... บิดาของพวกเขาออกจากบ้านไปทำงานครานี้น่าจะหาเงินได้จำนวนหนึ่ง รอเขากลับมาก่อน ค่อยให้เขาซื้ออาหารประเภทข้าวสารและแป้งหมี่มาเพิ่ม เพื่อให้เด็กๆ ได้ปรับเปลี่ยนอาหารเสียหน่อย
เจินจูมองวอวอโถวในถ้วยรู้สึกแปลกใจเล็กน้อย ที่แห่งนี้มีข้าวโพดแต่ไม่มีมันเทศ ทั้งๆ ที่มันเทศให้ผลผลิตสูง แต่กลับพบว่าไม่แพร่หลาย เพราะสาเหตุมาจากการที่ห่างไกลความเจริญเช่นนั้นหรือ? หรือที่นี่ไม่มีมันเทศ?
ทว่า ที่นี่แม้จะมีข้าวโพดแต่จำนวนผลผลิตไม่สูง รูปร่างไม่โต ในหมู่บ้านวั้งหลินมีครอบครัวที่ปลูกข้าวโพดน้อย ทั้งๆ ที่พื้นที่มากแต่จำนวนการผลิตน้อย มีเพียงครอบครัวที่มีที่นาดอนมาก จึงจะปลูกได้เยอะหน่อย
นาดอนของครอบครัวหูฉางกุ้ยเองก็มีไม่น้อย แต่ทำได้เพียงใช้พื้นที่บริเวณขอบๆ มุมๆ เพื่อมาปลูกจำนวนหนึ่ง ยามธัญพืชไม่พอก็สามารถเอามาเสริมได้นิดหน่อย สองวันก่อนหน้านี้นางแอบหยิบข้าวโพดจำนวนหนึ่งไปปลูกในมิติช่องว่าง วางแผนเอาเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดลักษณะดีหนึ่งรุ่นมาเพาะเลี้ยงก่อน แล้วแอบเอามาเปลี่ยนแทนของเดิมที่เป็สายพันธุ์ไม่ดี ประหนึ่งนำสายพันธุ์อ่อนปรับให้ดีขึ้น โดยซึมซับพลังจากสิ่งแวดล้อมเข้าไป แล้วค่อยๆ เผยแพร่ออกมาข้างนอก เดิมทีข้าวโพดเป็หนึ่งในธัญพืชที่มีผลผลิตสูง เป็หนึ่งในห้าของประเทศจีน นึกไม่ถึงเลยว่าที่นี่จะมีน้อยถึงเพียงนี้ ในใจเจินจูเช็ดน้ำตาเงียบๆ ให้แก่ข้าวโพดหนึ่งที ในเมื่อเป็เช่นนี้ ก็ให้นางเป็กำลังส่วนหนึ่งที่ช่วยมันเถิด
ทานอาหารเช้าเรียบร้อย เจินจูช่วยหลี่ซื่อเก็บกวาดถ้วยและตะเกียบยกไปไว้ในครัว คิดว่าหลังจากล้างถ้วยเสร็จจะเข้าไปในูเา ฝนในฤดูใบไม้ร่วงผ่านไปแล้ว ในป่าเขาตามทุ่งกว้างมักจะมีเห็ดงอกเต็มไปหมด
พูดถึงเห็ดจึงนึกถึงความสดและความหวานของมันขึ้นมา เจินจูน้ำลายเอ่อล้นชั่วขณะ เทียบกับวอวอโถวที่เพิ่งกินเสร็จเมื่อครู่ พูดได้เลยว่ามันเป็อาหารที่เอร็ดอร่อยของโลกมนุษย์ก็กล่าวไม่เกินจริง ลูบท้องที่ยังคงแบนเรียบ เจินจูจึงเร่งความเร็วกับสิ่งที่ทำอยู่ในมือ
“เจินจู!” เสียงใจเย็นของฟู่เหรินดังขึ้นนอกลานบ้าน
เจินจูเงยหน้ามองทันที เห็นฟู่เหรินท่านหนึ่งสวมเสื้อกันหนาวมีซับในสองชั้นสีเข้มและกระโปรงนักปราชญ์สีน้ำเงินเข้มจนเกือบดำ ถือตะกร้าใบหนึ่งกำลังดันประตูเข้ามา เส้นผมสีดอกเลาทั่วทั้งศีรษะม้วนอยู่ด้านหลังเรียบแปล้ บนใบหน้าคล้ำเล็กน้อยและมีสีแดงประปราย ร่องแก้มลึกเป็สองเส้นราวกับว่ากำลังย้ำเตือนความโหดร้ายของวันเวลา เจินจูชะงักไปครู่หนึ่ง แล้วจึงนึกขึ้นได้ว่านี่คือท่านย่าหวังซื่อของตระกูลหู
“เ้าเด็กคนนี้ เหม่อลอยอะไรกัน ไม่สบายตรงที่ใดใช่หรือไม่?” หวังซื่อวางตะกร้าลง เสียงที่ก่อนหน้าแข็งกร้าวเล็กน้อย ยามนี้กลับถามอย่างเป็ห่วง
“อ้อ ไม่ได้เป็อันใดเ้าค่ะ ข้าสบายดีมาก” หยุดไปพักหนึ่ง เรียกเลียนแบบตามผิงอันว่า “ท่านย่า ท่านมาได้อย่างไร?”
“ไม่กี่วันมานี้ทางบ้านยุ่งนัก มาเยี่ยมเ้าไม่ได้เลย าแของเ้าเป็อย่างไรบ้าง?” หวังซื่อสังเกตเจินจูโดยการมองสำรวจขึ้นลงอย่างละเอียด สุดท้ายสายตาก็มาหยุดอยู่ที่หน้าผากมันเงาของนาง
“ไม่ได้เป็อะไรแล้วเ้าค่ะ หายนานแล้ว ท่านดูสิ รอยเพียงนิดก็ไม่มี” เจินจูทั้งกล่าวพลางล้างถ้วยและตะเกียบในมือจนเสร็จสิ้น
“อ่า จริงด้วย ครั้งนี้ต้องอบรมให้ดี ครั้งหน้าไม่อนุญาตให้ทำเช่นนั้นอีก รู้ใช่หรือไม่? เพื่อไข่ไก่ป่าไม่กี่ฟองก็เอาตัวเองวิ่งไปที่อันตรายเช่นนั้น คุ้มค่าแล้วหรือ? ดูสิ ทำเอาท่านแม่เ้าใกลัว กังวลใจจะตายอยู่แล้ว” น้ำเสียงหวังซื่อมีความเข้มงวดเล็กน้อย บุตรชายไม่อยู่บ้าน ลูกสะใภ้ก็พูดไม่ได้ นางจะไม่เข้มงวดในฐานะผู้าุโได้อย่างไรกัน
“เ้าค่ะ ข้าทราบแล้ว ทำให้ท่านกังวลใจ ต่อไปข้าจะระวัง” เจินจูพยักหน้ายอมคล้อยตามคำพูดผู้าุโ
หวังซื่อจึงพยักหน้า บนใบหน้าทื่อๆ เอาจริงเอาจังปรากฏความอ่อนโยน นางเอื้อมมือออกไปลูบหน้าผากเรียบลื่นของหลานสาว ทอดถอนใจอยู่ข้างในใจ ความสามารถในการฟื้นฟูของเด็กช่างยอดเยี่ยมเสียจริง าแที่ดูรุนแรงมากเช่นนั้น เพียงไม่กี่วันก็ไม่มีร่องรอยเหลือแม้แต่นิดแล้ว
“ได้ยินชุ่ยจูบอกว่าพวกเ้าสองคนจับกระต่ายมามากมายกลับมาเลี้ยงได้สักพักแล้ว?” ตอนหวังซื่อได้ยินชุ่ยจูกล่าวก็ไม่กล้าเชื่อ ต้องรู้ก่อนว่ากระต่ายไม่ใช่ว่านึกจะจับอย่างไรก็จับได้ พี่ชายฝั่งตระกูลมารดาของนางก็เป็นายพรานคนหนึ่ง แม้จะจับกระต่ายได้บ่อยๆ แต่ส่วนใหญ่ก็เป็การหล่นลงมาในหลุมพรางหรือใช้ธนูยิงมาได้ ไม่เคยได้ยินว่าจับกระต่ายด้วยมือเปล่ามาก่อน
“ใช่แล้ว ท่านย่า อยู่ในเล้าไก่ ผิงอันน่าจะอยู่ตรงนั้น ท่านลองไปดูสิเ้าค่ะ” เจินจูชี้ไปยังทางเล้าไก่
“ได้ เช่นนั้นข้าจะไปดูหน่อย” หวังซื่ออยากจะรู้ว่าเด็กสองคนได้กระต่ายมากันกี่ตัว
เจินจูล้างถ้วยเสร็จด้วยความเร็วสูง แล้วมองไปรอบๆ เริ่มหาเงาของหลี่ซื่อ ทั้งนอกห้องและในห้อง แต่หาอย่างไรก็ไม่พบ จึงเดินไปทางหลังบ้าน เลี้ยวโค้งหนึ่งทีก็เห็นหลี่ซื่อพันตัวด้วยเสื้อผ้าชิ้นเก่า กำลังทำความสะอาดคอกหมูอยู่
สิ่งที่หมูกินและถ่ายในหนึ่งวัน ทำให้บนพื้นสกปรกอย่างมาก หลี่ซื่อต้อนหมูไปยังด้านข้าง แล้วโกยมูลหมูเข้าไปในหลุมใส่มูล สุดท้ายก็ใช้น้ำชะล้างจึงนับว่าเสร็จกิจ งานเช่นนี้เจินจูรู้สึกว่าตนเองทำไม่ไหว ไม่ใช่ว่ากลัวสกปรก แต่หมูหนึ่งตัวหนักเกือบห้าสิบกิโลกรัม ถ้าไม่ทันระวัง ถูกมันเอาตัวดันเพียงนิด ตอนนั้นจะไม่ทำให้คนใตายเลยหรือ
“ท่านแม่ ท่านย่ามาหาเ้าค่ะ” เจินจูะโทีหนึ่ง เห็นว่าหลี่ซื่อพยักหน้ารับแล้วจึงเดินกลับเข้าไป
ยังไม่ทันเดินไปถึงเล้าไก่ก็ได้ยินผิงอันเล่าขั้นตอนการรมควันกระต่ายบนูเาให้กับหวังซื่อดังคิกคักๆ มาแต่ไกล เล่าถึงตอนตื่นเต้นยังส่งเสียงร้องออกมาอีกด้วย เจินจูส่ายหน้าขบขัน เลี้ยวกลับไปยังห้องครัว เทน้ำจากในกามาครึ่งถ้วย ก้าวหลบไปด้านในเติมน้ำแร่ลงไปเล็กน้อย แล้วยกขึ้นเดินออกไปข้างนอก
“ท่านย่า ออกมาดื่มน้ำเถิด ผิงอัน ออกมาเร็ว อย่าอยู่ข้างในนานเลย กระต่ายมิชอบเสียงดังเอะอะโวยวาย” เจินจูเรียกะโคนทั้งสอง
คำพูดเพิ่งหยุดลง เงาร่างเล็กของผิงอันก็ทะลุออกมาแล้ว สีหน้าแสดงความไม่สบายใจออกมาเล็กน้อย คว้ามือมากุมไว้แน่นอย่างตึงเครียดแล้วกล่าวว่า “ท่านพี่ ข้าเห็นท่านย่า ดีใจไปชั่วขณะจึงลืมไปเลย”
“พอแล้ว ครั้งหน้าห้ามลืมนะ กระหายน้ำแล้วล่ะสิ ไปห้องครัวเทน้ำใส่ถ้วยดื่มเองล่ะ แก้วนี้จะให้ท่านย่า” เจินจูไม่ได้เอาน้ำส่งให้น้องชาย หลังจากนั้นหวังซื่อก็ออกมา
หวังซื่อมิได้บ่ายเบี่ยง ยกถ้วยขึ้นมาดื่มสองสามอึก แล้วกล่าวด้วยความแปลกใจว่า “ไม่นึกเลยว่าน้ำแร่หลังเขานี่จะใสหวานถึงเพียงนี้ ดื่มลงไปไม่คาดคิดว่าร่างกายจะรู้สึกสบายขึ้นมาก”
“ท่านย่า ท่านเพียงเหนื่อยแล้วเกิดความกระหายน้ำกระมัง ดื่มไปแล้วแน่นอนว่าต้องรู้สึกสบาย” เจินจูแสร้งโง่ไม่เข้าใจ หลังจากนั้นก็เริ่มเปลี่ยนหัวข้อสนทนา “ท่านย่า เหตุใดผิงซุ่นจึงไม่มากับท่านเล่า?”
“เขาน่ะหรือ ฝนตกลงมาสองวันจึงนั่งกลัดกลุ้มอยู่บ้าน รอที่จะออกไปไม่ไหวมานานแล้ว ไม่ใช่เพราะเช่นนี้ พอฝนหยุดก็วิ่งออกไปทันทีหรอกหรือ บอกว่าจะขึ้นเขาเสี่ยวชิงเฟิงไปเก็บเห็ดกับตงเซิ่ง เฉียงจื่อ” เอ่ยถึงหลายชายคนโตของนาง บนใบหน้าทื่อๆ น่าเกรงขามก็ประดับด้วยรอยยิ้ม
ผิงซุ่นโตกว่าผิงอันหนึ่งปี ยามปกติคึกคักร่าเริง แต่มาฝั่งนี้ไม่บ่อยนัก หลังเขาไกลจากที่อยู่อาศัยของตระกูลหูเล็กน้อย แต่ใกล้กับเทือกเขาเสี่ยวชิงเฟิง เหลียงซื่อคลอดเด็กชายออกมาไม่ง่ายเลย เป็ธรรมดาที่จะถือหางให้ท้าย และไม่เต็มใจให้ผิงซุ่นวิ่งไปไกลนัก ให้เขาเล่นได้เพียงบริเวณเขาเสี่ยวชิงเฟิงเท่านั้น เด็กชายวัยแปดปีซุกซนมาก ทั้งขึ้นเขา ปีนต้นไม้ ล้วงขโมยไข่นก ลงคลองจับปลาทั้งวัน เวลาส่วนใหญ่เหลียงซื่อไม่คิดห้ามปราม และอบรมสั่งสอนอย่างไม่จริงจังนัก ดีที่ยังมีหวังซื่อคอยควบคุมอยู่บ่อยๆ ผิงซุ่นจึงไม่ได้ถูกเลี้ยงอย่างตามใจจนเหลิงและเอาแต่ใจ เพียงนิสัยขี้เล่นมากไปหน่อย ตอนนี้สามารถช่วยที่บ้านทำงานพวกตัดหญ้าสำหรับเลี้ยงหมูได้แล้ว
เห็ด? เจินจูได้ยินคำนี้ตาก็เป็ประกายขึ้นมาทันที ดูท่าหลังฝนตกจะมีเห็ดจริงด้วย อีกเดี๋ยวต้องรีบไปเก็บมาเยอะหน่อย ทานไม่หมดก็ผึ่งให้แห้งเก็บไว้กินข้ามฤดูหนาวได้ ดังนั้นจึงถามขึ้น “วันนี้พี่รองออกมาหรือไม่? อีกเดี๋ยวข้ากับผิงอันจะไปเก็บเห็ด ผึ่งให้แห้ง หน้าหนาวจะได้เอาไว้ใส่ทาน”
“ชุ่ยจูไปซักเสื้อผ้า วันนี้อาจจะไม่ได้ออกไปไหน พวกเ้าไปกันเองเถิด แต่... ฝนเพิ่งหยุดตกทางค่อนข้างลื่น ต้องระวังหน่อย รู้ใช่หรือไม่?” หวังซื่อกำชับด้วยความไม่ประมาท นางไม่ห้ามที่พวกเด็กๆ จะขึ้นเขา เป็เื่ดีที่เด็กในชนบทจะขยัน เด็กที่หนักไม่เอา เบาไม่สู้และเกียจคร้านไม่นำพาให้คนชมชอบเสียเท่าไหร่
“อื้ม ทราบแล้วเ้าค่ะ พวกข้าจะระวัง” เจินจูพยักหน้าตอบรับ หันศีรษะไปเห็นหลี่ซื่อกำลังเดินเข้ามา ก็ะโไปหนึ่งทีว่า “ท่านแม่…”
หวังซื่อมองไปทางหลี่ซื่อแล้วเรียกะโ “หรงเหนียง” ชื่อเดิมก่อนแต่งงานของหลี่ซื่อคือหรงเหนียง คนสนิทชิดใกล้ของหลี่ซื่อบางครั้งจะทักทายนางด้วยชื่อนี้
หลี่ซื่อยิ้มพลางพยักหน้าตอบรับ หวังซื่อเอาถ้วยเปล่าในมือส่งให้เจินจู ถือตะกร้าขึ้นมาแล้วกล่าวกับหลี่ซื่อว่า “นี่เป็ผักดองที่ดองเอง แล้วยังมีพุทราแดงที่เพิ่งเก็บลงมา รับไปเก็บไว้เถิด”
กล่าวจบจึงส่งให้หลี่ซื่อโดยไม่ยอมให้นางปฏิเสธ
หลี่ซื่อหยุดไปครู่หนึ่ง ท่าทางบนใบหน้าแสดงออกว่าจำใจเล็กน้อย แม่สามีของนางมักจะพกสิ่งของมาด้วยทุกครั้ง แม้ทุกสิ่งล้วนเป็สิ่งของธรรมดา แต่เป็เช่นนี้ทุกครั้งก็รับไม่ไหว ทางบ้านค่อนข้างลำบาก ไม่มีสิ่งของจะมอบตอบแทนได้ หลี่ซื่อรู้ว่าในใจของเหลียงซื่อพี่สะใภ้นางย่อมไม่เต็มใจอย่างแน่นอน แต่แม่สามีค่อนข้างเผด็จการ นางจึงมิกล้าออกปากออกเสียงเท่านั้นเอง ในใจถอนหายใจเฮือก รับตะกร้ามาเงียบๆ แล้วเดินไปทางห้องครัว
เจินจูที่อยู่ด้านข้างเห็นหลี่ซื่อขมวดคิ้วอย่างหนัก
เชิงอรรถ
[1] เป็ประโยคหนึ่งในกลอนที่ชื่อว่า 寻隐者不遇 (ตามหาผู้สันโดษไม่พบ) ผลงานของ 贾岛（jiǎdǎo）นักกวีสมัยราชวงศ์ถัง ความหมายกลอนคือ “ใต้ต้นสนเอ่ยถามเด็กน้อย อาจารย์ไปเก็บสมุนไพร เพียงอยู่กลางหุบเขานี้ เมฆหนามิรู้อยู่หนใด” ความหมายของตัวกลอนเลยคือ ้าหาคน แตู่เาใหญ่เกินไป คนที่้าพบจึงหาไม่เจอ
