“มนุษย์เกิดมาเท่าเทียม แต่รหัสพลเมืองทำให้ความเท่าเทียมกลายเป็นิทานก่อนนอน” ข้อความลับบนกำแพงเก่าในเขตมืดที่ไม่มีใครกล้าอ่าน
... ... ... ...
เมืองแห่งนี้ไม่มีชื่อ ไม่มีธง ไม่มีเพลงชาติ ไม่มีศาสนา หรือวันหยุด มีเพียงระบเดียวที่ทุกคนต้องเชื่อฟัง...รหัสพลเมือง
โลกในปี 2099 ไม่ได้พังทลายด้วยานิวเคลียร์หรือไวรัสล้างเผ่าพันธุ์อย่างที่ใครเคยคาดเอาไว้ หากแต่ล่มสลายจากข้อมูลล้นเกิน ผู้คนเต็มไปด้วยความสับสน ความกลัว และความเหนื่อยล้า จึงได้เกิดมีคนกลุ่มหนึ่งเสนอ...
"ระเบียบใหม่"
“กำหนดทุกอย่างด้วยระบบ”
“ไม่มีการเลือก ไม่มีความเหลื่อมล้ำ มีแค่ตัวเลข”
พวกเขาสร้าง สภาระเบียบโลก และกำหนดให้ทุกคนเกิดมาพร้อม “รหัสพลเมือง” รหัสดังกล่าวจะกลายเป็ตัวชี้วัดทุกอย่างในชีวิต ได้แก่ สิทธิ์ในการศึกษา การรักษา การเดินทาง การพูด และแม้แต่การตาย
... ... ... ...
เขต Z — พื้นที่ต่ำสุดในลำดับพลเมือง
มาร์ค เด็กหนุ่มวัย 17 ปี รหัส Z73058F ในเขต Z ชีวิตคือการทำงานตามคำสั่ง และความคิดคือสิ่งต้องห้าม
ทุกเช้า เขาจะเดินออกจากคอกพักขนาด 2x2 เมตร พร้อมกับพลเมืองอีกนับพันคน เส้นทางจากที่พักไปโรงงานคัดแยกขยะเทียม ถูกควบคุมด้วยลำแสงและเสียงสั่งงานจาก AI กลาง
“เดินชิดขวา – ห้ามพูด – ห้ามหยุด – รักษาระยะ 0.5 เมตร” เสียงระบบซ้ำวนไปมาจนไม่รู้ว่าเป็คำสั่งหรือเสียงพื้นหลัง มาร์คคุ้นชินกับความจำเจนี้มาตลอด จนกระทั่งเช้าวันหนึ่งเขาพบอะไรบางอย่าง
จุดเปลี่ยน คือ กระดาษต้องห้าม...
ขณะก้มลงหยิบเศษชิ้นส่วนเหล็กในเขตคัดแยก A-12 มาร์คเหลือบไปเห็นกระดาษเก่าใบหนึ่ง แทรกอยู่ในซอกกำแพงปูนแตกร้าว เขาหยิบมันขึ้นมาเบาๆ มองซ้ายขวาให้แน่ใจว่าไม่มีโดรนบินผ่าน บนกระดาษเขียนด้วยลายมือหยาบๆ ...
“ชีวิตไม่ควรถูกกำหนดด้วยรหัส”
ประโยคเพียงประโยคเดียว แต่เหมือนสายฟ้าที่ฟาดลงกลางใจ เขาอ่านมันซ้ำสองรอบ สามรอบ… นี่คือสิ่งต้องห้าม เป็ความคิดอันตราย แต่เขาซ่อนไว้ในรองเท้าข้างซ้าย อย่างที่หัวใจเขาสั่งลงไป เขาไม่รู้ว่าใครเป็คนเขียน และทำไมมันจึงมาอยู่ที่นี่
คนแปลกหน้าในเขตเงา…
ใน่เย็นหลังเลิกงาน เมื่อมาร์คเดินกลับที่พัก เขาสังเกตเห็นใครบางคนกำลังนั่งอยู่ริมทางเดิน ชายวัยรุ่นอายุไล่เลี่ยกันใส่ชุดเทาเหมือนกัน แต่ในมือเขาถืออะไรบางอย่างที่ผิดกฎอย่างชัดเจน ... มันเป็ หนังสือเก่า หนุ่มคนนั้นเงยหน้าขึ้นสบตามาร์ค เขายิ้มเบาๆ และพูดขึ้นว่า...
“นายก็มองมันเหมือนกันใช่ไหม... กระดาษ น่ะ”
มาร์คชะงัก ใจเต้นแรง
“…นายพูดถึงอะไร” เขาตอบเสียงแ่
หนุ่มคนนั้นหัวเราะเบาๆ ก่อนจะกล่าว
“ฉันชื่อ ลีโอ อยู่คอกพักข้างๆ นาย แต่ ระบบ ไม่เคยอยากให้เรารู้จักกัน”
บทสนทนาในเงามืด…
คืนนั้นมาร์คยังไม่หลับ เขาแอบคลานไปยังจุดที่ลีโอนั่งเมื่อเย็น และพบว่าเขารออยู่ พวกเขากระซิบกันระหว่างสนทนา ขณะเดียวกันก็หลบกล้องวงจรปิดที่หมุนช้าๆ อยู่บนผนัง ลีโอเปิดหนังสือเล่มบางขึ้น ซึ่งถูกเขียนด้วยภาษาในยุคก่อนเกี่ยวกับมนุษย์ก่อน ระบบรหัส จะเกิดขึ้น
“นายเชื่อไหมว่าสมัยก่อน คนมีสิทธิ์เลือกอาชีพเอง มีสิทธิ์เรียนหนังสือ แม้แต่เดินทางไปต่างประเทศก็แค่ซื้อตั๋วแล้วไป” ลีโอกล่าวเสียงแ่เบา
มาร์คมองหน้าลีโอเหมือนไม่เชื่อ
“นั่นมัน... มันเป็ไปไม่ได้หรอก เราไม่มีค่าพอจะเลือกอะไรได้”
ลีโอเงียบไปครู่หนึ่ง ก่อนวลีเด็ดนี้จะเอ่ยขึ้น...
“แล้วใครเป็คนบอกว่า...นายไม่มีค่า”
คำถามนั้น ทำให้มาร์ครู้สึกเหมือนโดนตบหน้า เพราะเขาไม่เคยคิดถามแบบนี้มาก่อน เขาแค่เชื่อ... อย่างที่ทุกคนเชื่อ
ความหวังแรกในชีวิต...
มาร์คกลับเข้านอนคืนนั้น พร้อมกระดาษสองแผ่นใต้หมอน กระดาษลับใบแรก และหน้าหนังสือที่ลีโอให้มา เป็ครั้งแรกในชีวิตที่เขานอนไม่หลับเพราะ คิด... เขานึกถึงคำพูดของระบบที่เคยได้ยินมาตลอด...
“ทุกคนได้รับโอกาสที่เหมาะสมกับ ระดับ ของตนเอง”
“การฝันนอกระบบ คือ การฝ่าฝืนความสงบ”
“ความเท่าเทียมมีได้เฉพาะใน ระบบ ที่ถูกจัดวาง”
แต่ตอนนี้ เขาเริ่มไม่แน่ใจว่า ‘ความสงบ’ นั้นเป็ของใคร
เช้าวันใหม่... ที่ไม่เหมือนเดิม...
มาร์คลุกขึ้นก่อนนาฬิกาปลุก เขาไม่เคยทำแบบนี้ เขาสวมชุดเทา เก็บกระดาษไว้ในเสื้อซับใน แล้วเดินออกจากคอกพักเหมือนทุกวัน แต่สิ่งที่เปลี่ยนไปคือสายตา เขามองกวาดไปรอบตัว เห็นแววตาว่างเปล่าของคนที่เดินเป็แถว หัวก้มต่ำ ไม่เคยสบตา เขาจึงเริ่มสงสัยว่า พวกเขาเ่าั้เคยมีความฝันไหม หรือว่าพวกเขาถูกทำให้ลืมความฝันไปแล้ว
ขณะเดินผ่านกล้องวงจรปิด เขาเงยหน้าขึ้น... และยิ้มให้มัน เป็รอยยิ้มแรกในชีวิต
ที่มีความหมาย ไม่ใช่เพราะเขามีความสุข แต่เพราะเขารู้แล้วว่า ...
เขายังเป็มนุษย์อยู่
นิยายแนะนำจากท่านเทพเทียนเป่าตี้